Ağız ve diş sağlığı, insanların hayat kalitesi üzerinde çok etkili bir unsurdur. Diş sağlığınızın korunması özen, dikkat ve sabır gerektirir. Çünkü ağzımız sürekli olarak besinlere maruz kaldığından bakteriyel oluşumlara sebep olmaktadır. Bu sebeple diş çürükleri gibi her türlü ağız ve diş haslığının önlenmesi için ağız bakımı önemli bir yer tutmaktadır. Daha önce de söylediğimiz gibi ağız ve diş sağlığı sabır ve titizlik gerektiren bir süreçtir. Bu süreçte dişlerinizin düzenli olarak temizlenmesi ve ağzınızın bakteri oluşumundan korunması oldukça önemlidir. Dişlerin düzenli fırçalanmaması durumunda dişlerde bakteri plakları oluşur ve gerek diş minesine gerekse diş etlerine zarar verebilir.
Diş çürükleri estetik olarak kötü göründüğü gibi ağız kokusuna da sebep olur. Bunun yanında diş çürüklerine önlem alınmadığı taktirde enfeksiyon oluşabilir. Diş eti enfeksiyonlarına ve diş çürüklerine önlem alınmadığında çeşitli sorunlar meydana gelebilir. Bu problemlerin diş sinirlerine ulaşması durumunda hayat standartınızı etkileyebilecek şiddetli diş ağrıları yaşayabilirsiniz. Böyle bir durumda kanal tedavisi diş tedavisi uygulanması muhtemeldir. Hatta belirtmemiz gerekir ki diş çürüğü, erken müdahale edilmediği taktirde diş kayıplarına sebep olabilir. Bu nedenle ağız ve diş bakımı düzenli bakım ve periyodik diş hekimi muayenesi gerektiren bir bakım türüdür.
Çürük diş nedir?
Çocuk ya da yaşlı demeksizin her yaştan bireyler çürük diş problemi yaşayabilirler. Diş çürüğü diş minesinin ya da dişin minesinin altındaki sert yüzeyin bakteriler sebebiyle tahrip olmasıdır. Bu bakteriler plak görünümündedir ve temizlenmediği taktirde dişi sürekli olarak tahrip ederler. Bu sebeple zararlı bakterilerin bu tahribi diş kaybına kadar götürme ihtimali vardır.
Şeker içerikli besinler bakterilerin diş minesine ve dişin kendisine zarar veren asitler üretmesine sebep olmaktadır. Bakteri plaklarının yapışkan bir yapıda olması üretilen bu asidin sürekli olarak diş yüzeyine temas etmesine sebep olur. Bununla beraber sürekli hasar alan diş hızlı bir yıpranma sürecine girer. Bu yıpranmalar dişlerin fırçalanmaması ve tedavi edilmemesi durumunda dişlerin parçalanmasına sebep olur. Böylece parçalanmalar sonucu dişte çukurlar ve diş çürükleri meydana gelir.
Diş çürüklerinin boyutunun artması sonucu çürük diş köklerine kadar ilerleyebilir. Diş kökleri diş yüzeyine kıyasla çok daha hassasiyet bulunan bir bölgedir. Bununla birlikte diş kökleri çürümeye de daha müsaittir. Diş kökleriyle birlikte çürüyen dişler soğuk ve sıcak yemek tüketiminde daha duyarlı olmanıza sebep olacaktır. Çocuk ve gençlerde diş çürükleri daha çok diş yüzeyinde oluşmaktayken 50 yaş ve üzeri bireylerde diş köklerinde daha çok diş çürüğü görünmektedir. Yaş ilerledikçe dişlerdeki florür miktarının azalması diş çürüklerinin sayısını ve boyutunu artırmaktadır.
Çürük diş belirtileri nelerdir?
Çürük diş belirtileri birçok sebebe bağlı olarak değişebilmektedir. Kısaca diş çürüğünün bulunduğu yere, boyuta ve çürüğün derinliğine göre değişebilir. Diş çürükleri yeni oluşmaya başlamışsa hiçbir belirti görünmeyebilir. Bu sebeple sürekli diş bakımı ve diş muayenesi önemlidir.
Yukarıda saydığımız değişkenlere bağlı olarak oluşan çürük diş belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Bariz bir sebep olmadan ortaya çıkan diş ağrıları,
- Dişlerin hissiyatında meydana gelen anormal hassasiyetler,
- Soğuk ve sıcak içecekler kullanırken ya da tatlı üketiminde dişlerde meydana gelen hafif ya da şiddetli ağrı,
- Dişlerde ayna yardımıyla görüntüleyebileceğiniz delikler, renk değişimleri ya da çürükler,
- Yemeğinizi ısırdığınızda dişte hissedilen ağrı.
Bu belirtilerin yanında dişteki bakteri plakları ve çürükler ağız kokusuna da sebebiyet verebilir. Diş çürüklerinin erken tespit edilmesi ve tedavi edilmesi çok önemlidir. Bu sebeple zaman kaybetmeden diş hekiminize muayene olmanızı öneririz. Eğer geç kalınırsa diş çürüğü diş köküne ulaşabilir ve bu durum sonucu dişinizi kaybedebilirsiniz.
Dişler neden çürür?
“Neden dişim çürüyor?” ve “Diş çürüklerine neler sebep olur?” soruları hastaların en çok sorduğu sorulardır. Dişlerin düzenli fırçalanmaması ve bakımlarının yapılmaması durumunda dişte bakteri plakları oluşur. Bu bakteri plakları diş çürüklerinin temel sebebidir. Bunun yanında çok fazla şekerli gıda tüketimi ve bu tüketim sonrasında diş temizliği yapmamak diş çürüme sürecini hızlandırır. Çünkü bakteri plaklarının temel besinlerinden biri olan şeker ve nişasta bu bakterilerin çoğalmasına sebep olacaktır. Çoğalan bakteriler daha çok asit üretimi gerçekleştirirler ve diş minesine ve dişin sert kısmına zarar verirler.
Düzenli diş bakımı ve temizliği yapılmadığında dişte diş taşları ve tartarlar oluşur. Bu tartar ve diş taşları altlarında bulunan bakterilere ve bakteri plaklarına ulaşmamızı zorlaştırır. Böylece kalkan görevi gören diş taşları ve tartarlar bakterilerin çoğalması için daha kolay bir ortam oluşturur. Artan bakteri miktarı diş çürüklerinin oluşumunu hızlandırır. Eğer diş çürüklerine tedavi gerçekleştirilmezse bu bakteriler bütün ağza yayılabilir ve daha büyük diş sağlığı problemlerine sebep olabilir.
Zararlı bakterilerin diş yüzeyinden sonra pulpa adı verilen bölgeye ulaşması hiç kimsenin istemeyeceği bir durumdur. Çünkü pulpa diş sinirlerini ve damarlarını içeren bölümdür. Bakterilerin, dolayısıyla çürüğün bu kısma ulaşması dayanılması güç diş ağrılarına sebep olur. Ayrıca enfeksiyon oluşumuna da neden olabilirler. Oluşan enfeksiyonla birlikte diş etlerinde şişkinlik, şiddetli diş ve çene ağrıları yaşanabilir. Öyle ki bu süreç diş kaybına kadar gidebilir.
Çürük diş nasıl teşhis edilir?
Diş çürüğünün tespit edilmesi için öncelikle bir diş doktoruna muayene olmanız gerekmektedir. Diş doktoru hastanın şikayetlerini dinler, diş çürüğüne neden olabilecek durumları analiz eder. Sonrasında modern tekniklerle birlikte dişin gözlemlenmesiyle çürük diş teşhis edilir. Çürük diş teşhisi noktasında diş ağrılarının ne kadar süredir var olduğu, hassasiyet boyutları ve sıklıkları oldukça önemlidir. Röntgen ve tıbbi diğer araçlar ile dişlerin fiziki durumları kontrol edilir. Dişlerin yüzeyinde oluşan delikler, hassasiyetler ve renk değişimleri gözlemlenir ve teşhis konulur. Fakat diş çürüklerinin boyutunun anlaşılması ve diş köklerine ulaşıp ulaşmadığının öğrenilmesi fiziki gözlem ile mümkün değildir. Böyle bir durumda diş çürüğünün boyutunun belirlenmesi amacıyla diş röntgeni oldukça önemlidir.
Diş röntgeninin amacı fiziki olarak görüntülenemeyen diş köklerinin ve sinirlerin görüntülenmesi ve oluşabilecek/oluşmuş çürüklerin tespit edilmesidir. Sonuç olarak diş çürüğü tespiti yapıldıktan sonra hastaya uygun diş tedavi yöntemleri belirlenir. Bu tedavilerin ivedilikle gerçekleştirilmesi önemlidir. Aksi durumda diş kayıpları yaşanabilir.
Çürük diş tedavisi nasıl yapılır?
Çürük diş tedavisinin etkili olabilmesi için erken teşhis ve diş doktoru müdahalesi çok önemlidir. Diş çürüğünün boyutuna ve dişteki boşluğa göre tedavi planı oluşturulur. Eğer dişteki dişte sadece delikler oluşmuş ve çürük oluşumu olmamışsa florür tedavisi uygulanır. Bu tedavi yönteminde standart diş macunlarında bulunandan daha fazla florür içeren diş macunları kullanılır. Dişlere florür takviyesi sıvı, jel ya da köpük formunda da olabilir. Böylelikle diş henüz çürüme durumuna geçmeden dişler kuvvetlendirilerek diş sağlığı korunur. Fakat diş çürüğü başlamış ve ilerlemişse diş doktoru tarafından çürüyen bölge temizlenir ve çukurlara özel kompozit(dolgu) uygulanır. Diş dolgusu, hasta diş bakımını aksatmadan düzenli bir şekilde yürütürse yıllarca dayanabilir ve problem yaşatmaz.
Bazen diş çürüklerinin tespitinde geç kalınmış olabilir ve dolguyla kurtarılamayacak hasarlar oluşabilir. Böyle durumlarda kron kaplamalarla tedavi gerçekleştirilebilir. Bu tedavi yönteminde porselen, metal, zirkonyum gibi çeşitleri olan kaplamalar dişin etrafına sarılır ve dişin yerini tutar.
Diş çürüğünün diş köklerine ulaşması durumunda ise daha önce belirttiğimiz gibi kanal tedavisi uygulanır. Bu tedavinin uygulanabilir durumda olması için dişin yüzeyinin ve genel durumunun iyi olması gerekmektedir. Kanal tedavisindeki temel amaç dişin sinirlerini boşaltmak ve boşaltılan yerlere kompozit(dolgu) uygulaması yapmaktır. Böylelikle çürük nedeniyle zarar görmüş sinirler ve kökler temizlenir. Temizlenen kök ve sinirlerin yerine dolgu uygulaması yapılır.
Eğer diş yukarıdaki tedavi yöntemlerinden hiçbiri uygulanamayacak şekilde hasar görmüşse diş çekimi son çare olmaktadır. Fakat diş çekiminden sonra kemikte açılan boşluk sebebiyle diş yapısında bozulmalar meydana gelebilir. Bu durumun önlenmesi için diş kökü görevi görülecek implant tedavisi uygulanır ve dişin yerini tutacak protez diş takılır. Bu boşluğu doldurmanın diğer bir yöntemi ise köprü uygulamasıdır. Fakat implant uygulaması daha uzun vadeli bir uygulama olacaktır.
“Çürük diş ağrısına ne iyi gelir” soruna cevap ise ağrı kesicilerin kullanılması olacaktır. Diş ağrıları, bakterilerin oluşturduğu diş çürüklerinin sinirlere ulaşması ya da diş etinde meydana gelen enfeksiyonlar sonucu yaşanmaktadır. Ağrıların önüne geçmek için diş muayenesi sonrası diş hekiminin önerdiği ağrı kesiciler kullanılabilir.
Diş çürüğü nasıl engellenir?
Diş çürüğünün tedavi edilmeden önlenilebilmesi mümkündür. Sağlıklı bir ağız, diş hijyeni bu noktada çok önemlidir. Diş hijyeninin sağlanması amacıyla da düzenli ve sabırlı olarak dişlerin fırçalanması, diş ipleri kullanılarak diş aralarında kalan besinlerin arındırılması gerekir. Bununla birlikte şekerli ve nişastalı besinler kullanıldıktan sonra diş temizliğinin sağlanması oldukça önemlidir. Ayrıca florür içeren gargaralar kullanılması diş sağlığı için faydalıdır.
Günlük yaşantı sırasında dişlerimizi fırçalamak her an için mümkün olmayabilir. Böyle bir durumda gargaralar yardımıyla dişlerin korunması oldukça etkili olacaktır. Ayrıca şekerli ve nişastalı gıdalardan uzak durmak gerek ağız ve diş sağlığınız gerekse genel sağlığınız açısından olumlu olacaktır. Bunların dışında asit içerikli içecekler de diş minelerine zarar verebilmektedir. Bu sebeple asitli içeceklerden sonra diş temizliği gerçekleştirmeniz diş sağlığınızı korumanı için önemlidir. Son olarak periyodik olarak diş doktorunuza muayene olmanız gerekmektedir. Bazı ağız ve diş problemleri belirtiler yaşanmadan başlayabilmektedir. Bu belirtiler yaşanmadan teşhis edilmesi ve önlem alınması çok önemlidir.
Eğer sizin de diş çürüğü probleminiz, diş hassasiyetiniz ve ağrılarınız varsa ÜCRETSİZ muayene için Olydent Bayrampaşa Diş Kliniğimize uğrayabilir, online randevu sistemimizden randevu talep edebilir ya da 0531 964 2737 telefon numarasından bize ulaşabilirsiniz. Böylelikle diş problemlerinizi erken teşhis edebilir ve daha sağlıklı ve ağrısız bir tedavi süreciyle diş kaybınızı önleyebilirsiniz.